Jak przygotować dziecko na rodzeństwo? 3 sposoby sprawdzone w życiu!

Aleksandra Fabjańska
13-02-2025

7 min

To już prawie rok odkąd moja rodzina jest w zestawie 2+2.

Poświęciłam wiele energii w ciąży na myślenie nad tym, jak pomóc mojemu synowi związać się ze swoją siostrą. Jak pewnie każdej mamie - zależało mi na tym, aby narodziny siostry były dla niego nie tylko wielką zmianą i utratą dotychczasowej pozycji. Chciałam, aby bilans w jego odbiorze był dodatni. Miałam nadzieję, że narodziny siostry przeżyje przede wszystkim jako moment, w którym czegoś mu przybyło, a nie ubyło :) 

Zadając sobie pytanie: jak przygotować dziecko na rodzeństwo? Czytałam, obserwowałam, rozmawiałam.

A po porodzie wdrożyłam strategie, które wydały mi się najsensowniejsze.

Teraz chcę pokazać Wam 3 proste sposoby, które u nas świetnie zafunkcjonowały!


1.Wspólna zabawa jeszcze na etapie ciąży!

Starsze dzieci są zainteresowane ciążą i niemowlętami w bardzo naturalny sposób. Jednak bardzo możliwe, że Twoja ciąża to pierwszy raz w życiu kiedy Twoje dziecko jest tak blisko narodzin dziecka. 

Im młodsze dziecko tym trudniej jest mu przyswoić “koncept ciąży”. Aby w pełni zrozumieć ciążę potrzebna jest zdolność do myślenia abstrakcyjnego. Być może Twoje dziecko dopiero zaczęło rozwijać tę umiejętność.

Właśnie dlatego Twój starszak potrzebuje Ciebie, Twojej energii i Twoich konkretnych wskazówek, aby ukierunkować jego naturalne zainteresowanie.

Jak to zrobić? Na przykład poprzez zabawę w “puk, puk do brzucha”.

Zaproś starszaka na kanapę. Powiedz mu, że jego brat lub siostra dobrze już zna jego głos i na pewno rozpozna go po porodzie.

Na początek możesz podpowiedzieć dziecku, co mogłoby powiedzieć do brzucha. Myślę, że na początek dobre jest takie zdanie: "Hej, tutaj Piotruś, twój starszy brat. Czekamy tutaj na Ciebie!"

Jeżeli zobaczysz otwartość ze strony Twojego dziecka możesz pójść o krok dalej i zacząć wspólną zabawę. Spróbujcie na zmianę delikatnie zastukać palcami do brzucha i sprawdzajcie czy dziecko odpowie kopnięciem (dzieci naprawdę często odpowiadają!). 

Gwarantuję - jeśli dostaniecie odpowiedź, na twarzy starszaka zobaczysz ekscytację, która jest trampoliną do budowania relacji w rodzeństwie!

W takich zabawach ważna będzie Twoja narracja wokół tego, co się dzieje "np. ooo, czuję że zmienia pozycję, chyba jeszcze nie odpuka, ale czuje że się kręci, więc na pewno jest zaciekawiony".

Jeśli nie ma odpowiedzi po zapukaniu, Ty sama możesz na głos zwrócić się do dziecka w brzuchu "Hej, Twój starszy brat do Ciebie zapukał, chce się z Tobą pobawić. Może akurat śpisz albo jesteś zmęczony, jeśli tak to sobie odpoczywaj, kiedyś wrócimy do Ciebie z tą zabawą. Ale jeśli masz teraz na to siłę to odpukaj mu, wspólnie się pobawimy, będzie super!".


2.Wytłumacz dziecku na czym polega połóg!

Wielu rodziców opowiadając o tym, co będzie się działo koncentruje się na opowiadaniu jak będzie funkcjonował noworodek. A ważne jest też, aby opowiedzieć, że zmieni się też Wasze funkcjonowanie! Szczególnie mamy.

Opowiedz swojemu dziecku, że ten czas po porodzie ma swoją specjalną nazwę: połóg. Powiedz, że ze swojego ciała trzeba oddać bardzo dużo energii, aby urodzić dziecko, i po porodzie trzeba dużo odpoczywać, aby tę energię odzyskać. 

Powiedz, że to potrwa długo, to potrwa kilka tygodni kiedy mama będzie miała mniej siły i więcej czasu będzie w łóżku, może nawet cały dzień w piżamie. Powiedz, że to bardzo ważne, aby mama odpoczywała po porodzie po to, aby potem mieć z powrotem dużo siły na zabawę z dziećmi. 

Jeśli chcesz karmić piersią, zapowiedz dziecku, że takie karmienie na początku zajmuje wiele czasu. Ważne jest to, abyś podkreśliła, że to będzie trwało długo, ale to NA PEWNO MINIE. 

Podkreśl, że to TY potrzebujesz odpoczynku. To nie tylko noworodek sprawia, że jesteś mniej dostępna, Twoje ciało również jest przyczyną ograniczonej dostępności.

Czemu służy takie podkreślenie? Wówczas złość starszaka (która jest naturalna) ma większą szansę skierować się przeciwko Tobie niż przeciwko noworodkowi. 

Dlaczego lepiej, aby dziecko złościło się na was niż na noworodka? Bo wtedy masz nad tym większą kontrolę. Możesz tę złość przyjąć i ją wspólnie z dzieckiem przetworzyć.


3.Mów do noworodka: teraz Ty musisz poczekać

Realność z dwójką (lub z większą ilością) dzieci jest taka, że często jedno dziecko musi poczekać ze swoją potrzebą, aż rodzic skończy się zajmować drugim dzieckiem.

Jednak co ciekawe: starszaki często słyszą “Poczekaj, muszę przewinąć Twoją siostrę”, “Zrobię to kiedy Twój brat skończy jeść”.

Czego starszaki nie słyszą? Kiedy rodzic mówi to samo do noworodka.

A przecież to i tak będzie się działo! Na pewno wiele razy zdarzy się tak, że z opóźnieniem dotrzesz do płaczącego niemowlaka, bo Twoja uwaga będzie skupiona na starszaku.

Powiedz wtedy na głos do niemowlęcia: “Słyszę, że płaczesz i że Ci źle, przyjdę do Ciebie kiedy pomogę Twojej siostrze zakładać buty”, "Haniu słyszę, że płaczesz. Wojtuś często czeka kiedy robię coś dla Ciebie, teraz Ty musisz chwilkę poczekać."

Mówisz to na głos do niemowlęcia, ale tak naprawdę mówisz to dla starszaka. Niech wie, że nie tylko on musi czasami poczekać na rodzica :)


Proste, prawda? A jakie skuteczne!

Jeżeli trafiają do Ciebie takie rozwiązania to serdecznie zapraszam Cię na mój webinar “Jak przygotować starszaka na narodziny rodzeństwa?

Webinar jest pełen głębokiej wiedzy i praktycznych porad, które z łatwością wprowadzisz w życie Waszej rodziny. W webinarze pojadę przykłady zabaw między starszakiem a noworodkiem. Opowiem Ci jakich reakcji po porodzie możesz się spodziewać ze strony starszaka i jak możesz na nie odpowiadać.

Dzięki tej wiedzy pomożesz Twojemu starszemu dziecku związać się z młodszym rodzeństwem, serdecznie zapraszam!